Από ‘κει που μέχρι πρότινος οι έλληνες θα σου λέγανε αντισημιτ… τι είν’ τούτο?, εδώ και 2 μέρες ο αντισημιτισμός είναι στην κεντρική προ-εκλογική ατζέντα. Μπορεί να μην γνωρίζουν καν και καν πως να συλλαβίσουν τη λέξη* αλλά η ουσία είναι ότι πράγματι εδώ και 2 ημέρες ο μέινστριμ πολιτικός κόσμος της ελλαδάρας ξεμπροστιάζει και κατακεραυνώνει τις αντισημιτικές βρωμιές και τις συνωμοσιολογικές φαντασιώσεις που ξεστόμισε ο Θ.Κ., ένας κατά τα φαινόμενα καθημερινός λαϊκιστής δημοσιογράφος που βρέθηκε προ-εκλογικά να ηγείται των αντιμνημονιακών ορδών του ΣΥΡΙΖΑ στη δυτική Μακεδονία (το ελλαδικό κομμάτι φυσικά).
Αναρωτιέμαι τώρα αν θα ‘πρέπε μήπως εμείς που εδώ και λίγα χρόνια τονίζαμε τη σημασία του αντισημιτισμού στους πολιτικούς χώρους της αριστεράς ή εν γένει στην ελλάδα να χαρούμε, όπως π.χ. χάρηκαν οι φεμινίστριες και οι φίλοι/ες τους όταν το 1984 κερδήθηκαν σημαντικές κατακτήσεις σε σχέση με την ισότητα των (δύο) φύλων. Ή μήπως θα έπρεπε να νιώσουμε μια συγκρατημένη αμηχανία, όπως πάλι ένιωσαν πολλές και πολλοί, πάλι στο παράδειγμα του φεμινισμού και των κινημάτων ισότητας, σε σχέση με τον υποτιθέμενο θάνατο ενός κινήματος που δήθεν ξέμεινε από ατζέντα ουσιωδών αιτημάτων. Το γεγονός, βέβαια, ότι στα της εναντίωσης του αντισημιτισμού δεν είμαστε καν κοντά σε επίπεδο θεσμικής οχύρωσης/προστασίας, μας οδηγεί σε πιο συγκρατημένες σκέψεις. Εξάλλου, ακόμα κι αν ο Θ.Κ. μιλάει για εβραϊκή κυριαρχία στον κόσμο – και σίγουρα στην ελλάδα – το πολιτικό συμβούλιο του ΣΥΡΙΖΑ δείχνει προφανή αδυναμία να δράσει άμεσα, αναλογιζόμενη το κόστος της απώλειας μιας δεξιάς συμμαχίας στη δυτική μακεδονία.
Αλλά δεν είναι προφανώς τυχαία η σύγκριση με τον ελληνικό φεμινισμό, όπως το σκέφτομαι.
Πρώτον, η ελλαδάρα στα τέλη 70s και τις αρχές 80s επιχειρούσε σαν κράτος την έφοδο στον … ευρωπαϊκό ουρανό με τους Καραμανλή και Παπανδρέου να πρέπει να δίνουν διαπιστευτήρια πολιτισμένου κράτους. Πολλά ωραία ψηφίστηκαν εκείνες τις μέρες. Ο αντιρατσιστικός νόμος του 1979 – έναν τον έχουμε, μέχρι και σήμερα. Η προοδευτική νομοθεσία για την ισότητα των φύλων και την οικογένεια, πέντε χρόνια αργότερα. Προφανώς, είμαστε ευτυχείς για αυτά. Αλλά δεν πρέπει να γελιόμαστε ότι αν, κατά το ήμισυ ή και λίγο λιγότερο, οφείλονται στο γυναικείο κίνημα αυτές οι αλλαγές, κατά το άλλο ήμισυ και λίγο περισσότερο, οφείλονται στις “οδηγίες” ενσωμάτωσης του ελληνικού κράτους στην μεγάλη ευρωπαϊκή φαμίλια. Τώρα, τα τελευταία δύο χρόνια, με φόντο την οικονομική/αναπτυξιακή συνεργασία Ισραήλ και ελλάδας, και με δεδομένο ότι η ελλάς οδεύει σε χρεωκοπία, υπάρχουν άλλου είδους στρατηγικά κρατικά συμφέροντα – και πάλι εξωτερικά φυσικά – που απαιτούν μια τουλάχιστον φαινομενική εγρήγορση στα θέματα αντισημιτισμού, μιας και το εβραϊκό κράτος αλλά και η Διασπορά ευτυχώς δείχνουν να ενδιαφέρονται για θέματα αντισημιτισμού στην ελλάδα (όπως και σε άλλες χώρες φυσικά). Όσο για αντι-αντισημιτικό κίνημα, εντάξει, ενόψει τέτοιου είδους αντισημιτικής πολυφωνίας και ομοφωνίας στη χώρα, δεν πρέπει να έχει κανένας τόσο μεγάλη ιδέα για τον εαυτό του. Εξάλλου, η σύγκριση με το μαζικό γυναικείο κίνημα της εποχής δεν θα ήταν σε καμία περίπτωση νόμιμη.
Δεύτερον, το ελληνικό “σοσιαλιστικό” κράτος στα 1984 προσέγγιζε το τέλος της πρώτης του τετραετίας και περίμενε τις εκλογές του 1985 (τον Ιούνη). Παρόλο που το ίδιο το κράτος τότε στελεχωνόταν από φεμινίστριες σε ένα βαθμό, η κατάργηση της προίκας και οι αλλαγές στο οικογενειακό δίκαιο το 1983 και η θεσμική κατοχύρωση της ισότητας των φύλων το 1984, έπαιξαν αναμφισβήτητα τον ρόλο και της διεύρυνσης των ψηφοφόρων του ΠΑΣΟΚ. Αντίστοιχα, σήμερα περιμένουμε εκλογές (τον Μάϊο) και το δίχως άλλο, αν υπάρχει ένας λόγος που μια τέτοια είδηση όπως ο βόθρος του Θ.Κ. γίνεται ένα από τα πρώτα θέματα και μοστράρεται στο Έθνος, το ΒΗΜΑ και άλλες δημοκρατικές δυνάμεις, είναι η προεκλογική του αξιοποίηση, μιας και όπως μάθαμε τελικά, οι δηλώσεις του Θ.Κ. έχουν γίνει από τον περασμένο Ιούνη, οπότε και έκλεισε η ΕΡΤ. Αν δεν ήταν οι προ-εκλογικές τακτικές εξάλλου, θα είχαμε τουλάχιστον κάθε μήνα ή δίμηνο ένα τέτοιο χοντρό περιστατικό αντισημιτικών δηλώσεων να συζητάμε.
Συμπεράσματα:
Πρώτον, όχι δεν υπάρχει κανένας λόγος αστόχαστων πανηγυριών ούτε και συγκρατημένης αμηχανίας για το ότι θα απομακρύνει ο ΣΥΡΙΖΑ τον Καρυπίδη μιας και αυτό το κόμμα τρέφει κι άλλους αντισημίτες εντός του και στην περιφέρεια του (Κουράκης, Μπέκης, Ανδριοπούλου κτλ). Επίσης, τέτοιους τρέφουν και άλλα κόμματα (π.χ. η ΝΔ τον Σαμαρά, τον Άδωνι, τον Βορίδη, τον Πλεύρη και εκατοντάδες άλλους, το ΠΑΣΟΚ τον Βενιζέλο και δεκάδες άλλους, δεν το συζητώ για το ΚΚΕ και φυσικά εσχάτως τους Οικολόγους Πράσινους με τον Β. Πισσία, κ.ο.κ.). Αν ενδιαφέρεται πράγματι κανείς για τον αντισημιτισμό στην ελλάδα, σημαίνει ότι ενδιαφέρεται για την ουσία του πράγματος, την πολυμορφία του και την ευρεία του διάδοση, όχι για τον ευκαιριακό αποκλεισμό ενός αντισημίτη από τις δημοτικές εκλογές. Ο Πλεύρης εξάλλου αθωώθηκε για παραίνεση σε γενοκτονία και σχετικοποίηση του Ολοκαυτώματος. Ο Βενιζέλος παρόλα αυτά είδε κάποια εβραϊκά ονόματα στη λίστα Λαγκάρντ. Και ο Σαμαράς έχει μάζεψει στο ήδη φορτωμένο αντισημιτικό επιτελείο του, κεντρικά στελέχη της εγχώριας νεοναζί και ακροδεξιάς φαμίλιας.
Δεύτερον, αν μιλάμε για ουσία στον αγώνα κατά του αντισημιτισμού μιλάμε κυρίως για κοινωνική διάδοση αυτού του αγώνα, σε μειοψηφικά ρεύματα μεν αλλά και πάλι μάλλον είναι πολύ καλύτερη αυτή η συνθήκη από την κατάσταση πριν από 10 χρόνια, όπου οι άνθρωποι που μιλούσαν δημόσια για το θέμα ήταν μόνο λίγοι στρατευμένοι εβραίοι πολίτες και ένας-δυο (κυριολεκτικά) ακόμη. Σίγουρα δεν είμαστε στο ίδιο σημείο που ήμασταν πριν από 10 χρόνια και αυτό οφείλεται και στο ότι λίγοι μεν αλλά αποφασισμένοι άνθρωποι εργάστηκαν με δουλειά μυρμηγκιού για να διαδοθεί αυτός ο λόγος και να βρει νέους υποστηρικτές που διακρίνονται από δύο σημαντικά ποιοτικά στοιχεία: ότι, αφενός, δεν εναντιώνονται μόνο στον ΕΛΛΗΝΙΚΟ αντισημιτισμό αλλά και στον αντισιωνισμό, μια εξέλιξη την οποία να είμαστε σίγουροι ότι δεν θα ακολουθήσει ΠΟΤΕ κανένας Σαμαράς, κανένας Βενιζέλος και κανένας Τσίπρας και, αφετέρου, δεν εναντιώνονται στον αντισημιτισμό ευκαιριακά για να πριμοδοτήσουν παράλληλα κάποιο αντι-μεταναστευτικό μένος ή κάποια ισλαμοφοβική ρητορική, άλλη μια εξέλιξη που δεν θα ακολουθήσουν ΠΟΤΕ οι διάφορες φράξιες, δεξιές και αριστερές, του ελληνικού κράτους κατά την εξέλιξη των παιχνιδιών εξωτερικής πολιτικής κτλ. Και ουσία είναι, ευτυχώς ή δυστυχώς, τα παραπάνω περιγραφόμενα. Γιατί αλλιώς έχουμε να κάνουμε με εξωτερική πολιτική, ευκαιριακή εσωτερική πολιτική (π.χ. εκλογές), ρατσισμό και αμφισβήτηση της ύπαρξης του Ισραήλ (δηλαδή πάλι αντισημιτισμό).
Τρίτον, στο μέτρο που οι προαναφερθείσες αισχρές μειοψηφίες ανθρώπων, μεταξύ των οποίων και μια αυτόνομη τάση στην οποία έχω την τιμή να συμμετέχω, δεν συγκροτούν (και ποτέ δεν θα το κάνουν, για αντικειμενικούς λόγους) μια πλειοψηφική στάση στην ελληνική κοινωνία, μας αρκεί και μας υπερ-αρκεί το ότι διεθνείς οργανισμοί, κράτη και ενώσεις, ακόμη κι αν η καθεμιά έχει τις δικές της αμαρτίες στην αυλή της, εποπτεύουν, ελέγχουν, παρεμβαίνουν (ή απλώς δύνανται να το κάνουν) σε αυτή την κοινωνία και το κράτος της που στο παρελθόν αλλά και στο παρόν ασπάστηκαν, φιλοξένησαν και αξιοποίησαν κάθε αντισημιτική βρωμιά, πογκρόμ, φυσικές καταστροφές αλλά και το ίδιο το Ολοκαύτωμα για να αναπτυχθεί. Πρόκειται για το λεγόμενο ‘πραγματιστικό’ μας κριτήριο.
Κι αυτό το κριτήριο καθόλου αντίθετα δεν βαδίζει με τις εγχώριες κινηματικές εξελίξεις, τουλάχιστον για όποιον/α ενδιαφέρεται γιατέτοιες. Μήπως, εξάλλου, πέθανε το γυναικείο κίνημα το 1984? Ίσα-ίσα, άνθισε και δυνάμωσε, εκμεταλλευόμενο τη διεθνή συγκυρία, συνεχίζοντας την σημαντική από τα κάτω δουλειά μυργμηγκιού.
Εδώ, όμως, υπονόησα και το τρίτο σημείο το οποίο επίσης δεν θα δείτε ΠΟΤΕ δεξιούς και αριστερούς κυβερνώντες και αντιπολιτευόμενους να ασπάζονται: η επιβίωση του κράτους τους με κάθε μέσο θα είναι ΠΑΝΤΟΤΕ σημαντικότερη από οποιονδήποτε αντισημιτισμό, ακόμη κι αν μάθουν κάποτε να τον συλλαβίζουν.
Stepanyan TSP, 06/02/2014
* βλ. Ανακοίνωση ΠΑΣΟΚ που μιλάει για … ‘αντισημιτιστές’